Forum Eerste Wereldoorlog

[Regulus 1]

De Leopoldsorde (In het Frans: "Ordre de Léopold") is één van de drie (vroeger vijf) nationale Belgische orden, naast de Kroonorde en de Orde van Leopold II. De orde is de belangrijkste en hoogste Belgische onderscheiding. De leden van de Leopoldsorde zijn ook verenigd in de Vereniging van de Leopoldsorde (zie externe link).

De Leopoldsorde is ook de eerste en oudste Belgische orde. Ingesteld in 1832 door koning Leopold I, Koning der Belgen, als orde van verdienste en dynastieke orde.

Op 8 juni 1832 stelt Félix de Mérode, minister van Staat, de oprichting van een nationale orde, genaamd "Ordre de l’Union" voor. Na onderzoek door een commissie, wordt besloten de benaming “Ordre de Léopold” (Leopoldsorde) te kiezen, met als devies “L’Union fait la Force”/”Eendracht maakt Macht”, een vrije vertaling van het devies van de Brabantse Omwenteling van 1789 “In Unione Salus".

Het voorstel wordt door de Kamer met 37 tegen 35 stemmen aanvaard op 6 juli, ondanks het verzet van bepaalde volksvertegenwoordigers die de creatie van een uitsluitend militaire orde wensten; waarvan het artikel 76 van de Grondwet het privilege aan de Koning voorbehield. De Senaat keurt het voorstel goed op 9 juli en op 11 juli 1832 wordt de, nog zeer vrijblijvend geformuleerde, wet afgekondigd.

Oorspronkelijk bestaat de orde uit twee categorieën, een burgerlijke en een militaire, en vier klassen: ridders, officieren, commandeurs en grootlintdragers. In 1838 richt een koninklijk besluit een vijfde klasse op, deze van Grootofficier. Datzelfde jaar vertrouwt een ander koninklijk besluit (8 november) het beheer van de orde aan het departement Buitenlandse Zaken toe.

De borstster bestaat uit een stralenschild met 2 gekruiste degens met daaromheen het motto L'union Fait la Force, het tien centimeter brede grootlint, dat uit paars moirée satijn wordt vervaardigd, wordt over de rechter schouder gedragen en eindigt linksonder met een grote strik die het versiersel draagt met een wit Maltezer Kruis en een vergulde Kroon. Voor de dames bestaat er een kleinere versie.

Het is niet bekend wie de Leopoldsorde heeft ontworpen. Men noemt koning Leopold zelf en ook zijn juwelier Joseph Germain Dutalis. De eerste versierselen werden in augustus 1832 besteld. Men trok daarvoor 60 000 frank, nu ongeveer 250 000 Euro, voor uit. De eerste officiële tekeningen zijn bij Koninklijk Besluit van 7 september 1839 gevoegd.

Op 2 september 1832 werd het eerste ridderkruis ten paleize in Brussel bezorgd. De koning hield de kruisen zelf in depot maar verwachtte dat het ministerie van Buitenlandse zaken de rekening zou betalen. Dat ministerie was ontevreden omdat het niet over onderscheidingen beschikte en de juweliers liepen van het spreekwoordelijke kastje naar de muur.

Voor het huwelijk van koning Leopold met prinses Louise van Orléans op 9 augustus 1832 waren er nog geen onderscheidingen beschikbaar. Het bleef bij "papieren" benoemingen. De getuigen en de schoonfamilie werden pas in april 1833 in het bezit van hun versierselen gesteld.

De eerste verlening binnen België vond op 9 december 1832 plaats. Een zwaargewonde genie-soldaat van het Franse leger werd ridder in de Leopoldsorde. Er was voor de Fransman een ridderkruis beschikbaar dat nu in de verzameling van het Koninklijk Museum van het Leger in Brussel wordt bewaard. In januari volgde de burgemeesters van Antwerpen en Brussel als eerste Belgische ridders. Voor hun rol bij de opstand en het verbreken van de eenheid van de Nederlanden worden in 1832 en 1833 vierhonderd Fransen met een Leopoldsorde gedecoreerd. 385 Belgen ontvangen het ridderkruis voor hun inzet.

Kapitein der genie Henri Hallart is op 7 januari 1833 de eerste Belgische drager van een Leopoldsorde met de zwaarden.

De Leopoldsorde was voor de elite bestemd. Voor de kleinere burgers die in september 1830 in optand waren gekomen werd op 30 december 1830 een Belgisch IJzeren Kruis ingesteld. Daarvan werden 1635 stuks uitgereikt.

De orde is onderverdeeld in vijf graden waaraan een titel is verbonden.

De Grootmeester van de orde is de Koning der Belgen.
Daarnaast zijn er:

Grootlint
Grootlinten, het is ook de naam van de graad, dragen het grootkruis aan een keten of een grootlint en de ster van de orde op de linkerborst.

Grootofficier
De sinds 1839 ingevoerde grootofficier draagt een kleinood aan een lint om de hals. Op de linkerborst wordt een min of meer vierkante plaque gedragen.

Commandeur
De commandeur draagt een kleinood aan een lint om de hals.

Officier
De officier draagt een kleinood aan een lint met rozet op de linkerborst.

Ridder
De ridder draagt een kleinood, maar van zilver in plaats van goud, aan een lint op de linkerborst. De orde heeft een civiele, een militaire en een maritieme afdeling en wordt door het ministerie van Buitenlandse Zaken geadministreerd.

Het verlenen van de orden gebeurt op 8 april (geboortedag van koning Albert I) en op 15 november (Koningsdag).

Bron : wiki
_________________
http://www.forumeerstewereldoorlog.nl/wiki/

[Regulus 1]

Plak van de Leopoldsorde


_________________
http://www.forumeerstewereldoorlog.nl/wiki/

[Regulus 1]

Uniform van Albert I met de Leopoldsorde over de rechter schouder
_________________
http://www.forumeerstewereldoorlog.nl/wiki/